COVID-19 pandemisi muhtemelen hayatınızı yaşama şeklinize birçok değişiklik getirdi ve bununla birlikte belirsizlik, değişen günlük rutinler, finansal baskılar ve sosyal izolasyonu hayatınıza soktu. Hastalanmak, pandeminin ne kadar süreceği, işinizi kaybedip kaybetmeyeceğiniz ve geleceğin neler getireceği konusunda endişe duyabilirsiniz. Aşırı bilgi yüklemesi, söylentiler ve yanlış bilgiler hayatınızı kontrolden çıkarabilir ve ne yapacağınızı belirsiz hale getirebilir.
COVID-19 pandemisi sırasında stres, endişe, korku, üzüntü ve yalnızlık yaşayabilirsiniz. Anksiyete ve depresyon da dahil olmak üzere zihinsel sağlık bozuklukları daha da kötüleşebilir.
Araştırmalar, pandemi öncesi sonuçlara kıyasla, pandemi sırasında stres, anksiyete ve depresyon belirtileri bildiren çocuk ve yetişkin sayısında büyük bir artış olduğunu gösteriyor. Bazı insanlar ise bu artışlar sonucunda, pandemi korkularıyla başa çıkmalarına yardımcı olabileceğini düşünerek alkol veya uyuşturucu kullanımını artırdı. Düşünülenin aksine ise bu maddeleri kullanmak kaygı ve depresyonu artıracaktır.
Başta tütün veya opioid bağımlıları olmak üzere madde kullanım bozukluğu olan kişilerin COVID-19'a yakalanmaları durumunda daha kötü sonuçlara sahip olmaları muhtemeldir. Çünkü bu bağımlılıklar akciğer fonksiyonuna zarar verebilir ve bağışıklık sistemini zayıflatabilir, kalp hastalığı ve akciğer hastalığı gibi kronik durumlara neden olabilir ve bu da COVID-19'dan kaynaklanan ciddi komplikasyon riskini artırır.
Tüm bu nedenlerle ve öz bakım stratejilerini öğrenmek ve başa çıkmanıza yardımcı olacak bakımı almak önemlidir.
Öz Bakım Stratejileri
Kişisel bakım stratejileri zihinsel ve fiziksel sağlığınız için iyidir ve hayatınızın kontrolünü elinize almanıza yardımcı olabilir. Vücudunuza ve zihninize iyi bakın ve zihinsel sağlığınıza fayda sağlamak için başkalarıyla bağlantı kurun.
Yeterli uyku almak. Her gün aynı saatlerde yatın ve kalkın. Evde kalsanız bile tipik programınıza sadık kalın.
Düzenli fiziksel aktiviteye katılın. Düzenli fiziksel aktivite ve egzersiz, kaygıyı azaltmaya ve ruh halini iyileştirmeye yardımcı olabilir.
Sağlıklı ye. Dengeli bir diyet seçin. Abur cubur ve rafine şeker yüklemekten kaçının. Stres ve kaygıyı artırabileceğinden kafeini sınırlayın. Ayrıca doktorunuz sizin için reçeteli ilaç vermedikçe, baş etmek için ilaç kullanmaktan kaçının.
Alkol kullanımına dikkat edin. Başa çıkmak için alkol kullanmak, işleri daha da kötüleştirebilir ve baş etme becerilerinizi azaltabilir.
Ekran süresini sınırlayın. Yatmadan 30 dakika önce dahil olmak üzere her gün bir süre elektronik cihazları kapatın. Televizyon, tablet, bilgisayar ve telefon gibi ekran karşısında daha az zaman harcamak için bilinçli bir çaba gösterin.
Rahatlayın ve şarj edin. Kendinize zaman ayırın. Birkaç dakikalık sessiz zaman bile canlandırıcı olabilir ve zihninizi sakinleştirmeye ve kaygıyı azaltmaya yardımcı olabilir.
Aklına iyi bak. Stres tetikleyicilerini azaltın.
Düzenli rutininizi koruyun. Düzenli bir program sürdürmek zihinsel sağlığınız için önemlidir. Düzenli bir yatma vakti rutinine bağlı kalmanın yanı sıra, yemek, banyo ve giyinme, çalışma veya çalışma programları ve egzersiz için tutarlı zamanları koruyun. Ayrıca zevk aldığınız aktiviteler için zaman ayırın. Bu öngörülebilirlik, kendinizi daha fazla kontrol altında hissetmenizi sağlayabilir.
Haber medyasına maruz kalmayı sınırlayın. Her tür medyadan COVID-19 hakkında sürekli haberler, hastalıkla ilgili korkuları artırabilir. Sizi söylentilere ve yanlış bilgilere maruz bırakabilecek sosyal medya ve haber kanallarını sınırlayın.
Meşgul kal. Dikkatinizi dağıtmak sizi kaygı ve depresyonu besleyen olumsuz düşünceler döngüsünden uzaklaştırabilir. Olumlu düşüncelere odaklanın. Ne kadar kötü hissettiğinizi düşünmek yerine, hayatınızdaki olumlu şeylere odaklanmayı seçin.
Destek için ahlaki pusulanızı, manevi hayatınızı ve manevi değerlerinizi kullanın. Bir inanç sisteminden güç alırsanız, zor zamanlarda size mutlaka rahatlık getirecektir.
Pandemi bittiğinde mevcut güçlü duygularınızın kaybolmasını bekleyebilirsiniz, ancak COVID-19'un sağlık krizi sona erdiğinde stres hayatınızdan kaybolmaz. Akıl sağlığınıza dikkat etmek ve hayatın devam eden zorluklarıyla başa çıkma yeteneğinizi artırmak için bu öz bakım uygulamalarına devam edin.
Tüm çabanıza rağmen kendinizi çaresiz, üzgün, kızgın, sinirli, umutsuz, endişeli veya korkmuş hissedebilirsiniz. Gündelik işlerinize konsantre olma, iştahınızda ki değişiklik, vücut ağrıları veya uyku problemleri çekebilir veya rutin işlerinizi yerine getirmekte güçlük çekebilirsiniz.
Bu belirti ve semptomlar art arda birkaç gün yaşadığınızda, sizi mutsuz ediyor ve günlük yaşamınızda sorunlara neden oluyor normal sorumlulukları yerine getirmekte zorlanıyorsanız, mutlaka bir uzmandan yardım isteyin.
Uzman Klinik Psikolog Furkan ŞİŞLİ
