DONUK OMUZ NEDİR ?
Halk arasında donuk omuz olarak bilinen adeziv kapsulit, yaşam kalitesini oldukça kötü etkileyen, omuzda ilerleyici kısıtlılık ve ağrı ile birlikte seyreden ciddi bir sağlık problemidir. Omuz eklem kapsülünün daralması, kalınlaşması ve iltihaplanması ve eklem içi sıvının azalmasına bağlı olarak eklem hareketini kısıtlaması şeklinde ortaya çıkar. Çoğunlukla tek omuzda görülürse de bazen her iki omuzu birden etkileyebilir. Kadınlarda görülme sıklığı erkeklere oranla daha fazladır ve daha çok 40-65 yaş arasında görülür.
NEDEN OLUŞUR?
Donuk omuz çeşitli nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilirse de çoğu olguda altta yatan bir neden saptanamayabilir. Bazen eski bir omuz incinmesinden yıllar sonra donuk omuz meydana gelebilir. Omuz ekleminin uzun süre hareketsiz kalmasına neden olabilen kalp krizi gibi rahatsızlıklar veya düşme, çarpma gibi travmalar sonrasında gelişebilir. Omuz ekleminin kireçlenmesi, omuz sıkışma sendromu ve kas-tendon yırtıkları, iltihaplı romatizmalar ve şeker hastalığı donuk omuz gelişimi için başlatıcı olabilir.
BELİRTİLERİ NELERDİR ?
Donuk omuz belirtileri ilerleme açısından 3 aşamaya ayrılır
Birinci aşamada, omuz sertleşir ve hareketi oldukça ağrılıdır . ağrı gittikçe artar ve özellikle geceleri yoğunlaşır. Uyku kalitesi ciddi şekilde etkilenir. Omuz eklem hareketi kısıtlıdır. Bu dönem 2-9 ay sürer.
İkinci aşamada ağrı azalabilir, ancak omuz hala sert ve kısıtlıdır. Hasta, günlük işlerini ve aktivitelerini tamamlakta zorluk çeker . ( yemek yeme, giyinme, duş alma vs ) Bu evre 4-6 ay sürer.
Çözülme aşaması da denen son aşamada, ağrı azalır ve omzun yavaşça hareket ettirme yeteneği geri gelmeye başlar. Tam güçlenme veya tam iyileşmeden söz edebilmek için normal güç ve eklem hareketinin tamamen geri dönmesi gerekir. Bu evre de 6 ay ile 3 yıl arası sürebilir.
TANISI NASIL KONULUR ?
Donuk omuz tanısı ilgili hekim tarafından yapılacak dikkatli bir hasta öyküsü ve fizik muayene ile konur. Direkt grafi ile omuz ekleminin durumu kontrol edilir. Olabilecek diğer omuz problemlerinin ekarte edilmesi gerekir. Bazı durumlarda ultrason ve MR gibi daha ileri görüntüleme yöntemlerine ve laboratuvar incelemelerine başvurulabilir
NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Donuk omuz tedavisinde amaç ağrıyı hafifletmek, buna bağlı olarak yaşam kalitesini yükseltmek ve eklem hareket açıklığını ve fonksiyonelliği geri kazanmaktır. Bu amaçla doktorunuzun önereceği ağrı kesici ve anti-enflamatuvar ilaçlar, kas gevşeticiler, eklem içi lokal anestezik veya kortizon enjeksiyonları yararlı olabilir.
Erken dönemden itibaren eklem hareket açıklığının korunması önemlidir. Bu amaçla fizyoterapistiniz tarafından fizik tedavi ve egzersiz uygulamalarını içeren bir rehabilitasyon programına başlanması gerekir. Yüzeyel soğuk ve sıcak uygulamaları, ultrason, lazer, ağrı kesici akım tedavileri, kuru iğneleme, akupunktur, kinezyo bantlama, hidroterapi ve masaj donuk omuz tedavisinde kullanılan tedavi yöntemleri arasında yer alır. Eklem hareket açıklığına yönelik egzersiz programına erken dönemden itibaren başlanmalı ve devam edilmelidir.
Konservatif tedavi ile sonuç alınamayan bazı dirençli donuk omuz durumlarında cerrahi müdahale gerekebilir. Genellikle artroskopik olarak yapılan müdahale sonrası erken dönemde rehabilitasyona başlanması tedavinin başarısı için önemlidir.
Donuk omuz tedavi edilmezse şikayetler yıllar boyu devam edebilir. Çoğu hastada omuz ekleminde kısıtlılıklar kalıcı hale gelebilir.
