Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği (BAİB) Başkanı Ümit Mirza Çavuşoğlu, özellikle Bulgaristan’daki sınır geçiş sorunlarının ihracatın önünde büyük bir engel teşkil ettiğini belirterek, ihracatın aksamaması için TIR'ların Romanya üzerinden gemilerle taşınması için bakanlıklarla görüşmelerin sürdüğünü ifade etti. Çavuşoğlu, “Bu sınır kapısı meselesi, yıllardır kanayan bir yara haline gelmiş durumda. Her yıl 3-4 kez, bazen 20 gün, bazen bir ay süren tıkanıklıklar yaşanıyor. Bu sorunu aşmak için gemi ile Romanya’ya geçişi planlıyoruz” dedi.
Sınır Kapılarındaki Sorunlar ve Alternatif Çözüm Yolları
Antalya, özellikle örtü altı tarım ürünleri ve yaş sebze meyve ihracatında önemli bir merkez olmasına rağmen, yıllık yoğun ihracat dönemlerinde sınır kapılarındaki yoğunluk ve keyfi uygulamalar ciddi bir sorun teşkil ediyor. Bu sıkışıklıkların, zaman kaybı ve maddi zarara yol açtığını vurgulayan Çavuşoğlu, ihracatçılar olarak alternatif güzergahlar üzerinde yoğunlaştıklarını ve şu anda Romanya üzerinden gemi seferleriyle Avrupa'ya ulaşmayı planladıklarını dile getirdi.
2024 Yılı İhracat Performansı ve Zorluklar
Çavuşoğlu, 2024 yılının çok zorlu geçtiğini, hedefledikleri ihracat rakamlarını tutturamadıklarını ancak yine de geçen yılın aynı dönemine göre biraz artış sağladıklarını belirtti. Geçen yıl 2 milyar 670 milyon dolarlık ihracat yaptıklarını hatırlatan BAİB Başkanı, 2024 yılının ilk çeyreğinde 2 milyar 850 milyon dolarlık hedefi gerçekleştirmelerinin zor olduğunu, ancak yılsonuna kadar 2 milyar 700 milyon doları aşmayı hedeflediklerini ifade etti.
İhracatçılar için zorlukların, finansmana ulaşmakta yaşanan güçlükler ve yüksek faiz oranlarından kaynaklandığını da belirten Çavuşoğlu, döviz kurlarının sabit tutulmasının da sektördeki diğer bir engel olduğunu vurguladı. İhracatçı sayısında azalma olduğunu ve ihracatçılar için artık iç pazara yönelmenin bir çözüm haline geldiğini söyledi. Buna rağmen, ihracatçıların azimle yollarına devam ettiklerini belirten Çavuşoğlu, Batı Akdeniz bölgesindeki 26 sektörden ihracat yapıldığını ifade etti.
İhracatçının Kapı Sorunu: "Kanayan Yara"
Çavuşoğlu, ihracatçıların yıllardır sınır kapılarında yaşadıkları sıkıntıları "kanayan bir yara" olarak tanımlayarak, her yıl bir ya da birkaç kez, özellikle Bulgaristan sınırında yaşanan geçiş sorunlarının büyük tıkanıklıklara yol açtığını belirtti. Kapılardaki uzun beklemeler, sevkiyatları aksatıyor ve ihracatçıyı maddi zarara uğratıyor. Çavuşoğlu, "Bu yıl yaşanan bir başka sorun da, gümrüklerdeki yeni sistem geçişi oldu. Bu nedenle ihracat neredeyse tamamen durma noktasına geldi. Eğer bu sorunlar çözülmezse, bu kapılar genişletilmezse, ihracatımız daha da sıkıntıya girecek" dedi.
Alternatif Yollar: Romanya’ya Gemi Seferi Planı
Gümrük kapılarındaki tıkanıklıklara alternatif olarak deniz yolu kullanılmasının daha verimli olacağına dikkat çeken BAİB Başkanı, Romanya’ya yönelik TIR taşıma gemilerinin seferleri için bakanlıklarla görüştüklerini açıkladı. “Alternatif çözüm olarak, Romanya üzerinden gemi ile taşıma yapmayı planlıyoruz. Bu, bizim için önemli bir alternatif olacak” diyen Çavuşoğlu, İzmir’den İtalya’ya özel gemi seferleri düzenlendiğini de belirtti. Ancak, şu anda Romanya üzerinden yapılan TIR taşıma gemi seferlerinin en mantıklı çözüm olduğunu vurguladı.
İhracat Ürünlerinde Kalıntı Sorunu
Çavuşoğlu, sınır kapılarında yapılan denetimlerde, bazı ürünlerde kalıntı tespit edilmesi nedeniyle iç piyasaya sunulduğu yönünde sosyal medyada çıkan iddialara da açıklık getirdi. “İhraç ürünlerinde kalıntı tespit edilmesi durumunda, bu ürünler derhal imha edilir ve iç pazara sunulması kesinlikle mümkün değildir. Ürünler, çok sıkı bir ithalat rejimine tabidir ve tüm analizler titizlikle yapılır. Kalıntı tespit edilen ürünler, anında yasal işlemlere tabi tutulur” dedi.
Çavuşoğlu, ihracat ürünlerinin yüzde 99,7’sinin herhangi bir sorun yaşanmadan, güvenli bir şekilde yurtdışına gönderildiğini, kalıntı sorununun ise çoğunlukla üreticilerin yanlış ilaçlama ve erken hasat gibi hatalardan kaynaklandığını ifade etti.
