Türkiye'nin güneyinde yer alan ve doğu ile batı kültürlerinin buluştuğu önemli bir merkez olan Kastabala, aynı zamanda bölgenin en eski kutsal kenti olarak biliniyor. Kazılar, Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi ve Kültür ve Turizm Bakanlığı iş birliğiyle gerçekleştirilen Geleceğe Miras Projesi kapsamında sürdürülüyor.
Son yapılan kazı çalışmaları sırasında, antik kentin en büyük ve en eski tapınağına ait kalıntılar gün yüzüne çıktı. Bu tapınak, 2023 yılı kazılarında büyük bir keşif olarak ulusal ve uluslararası basının dikkatini çekmişti. Kastabala’daki bulgular, Türkiye'deki en önemli arkeolojik keşiflerden biri olarak 2023 yılında Türkiye'deki üçüncülük ve Avrupa’daki altıncılık sıralamalarına girmişti. 2024 yılında ise bu tapınağın çevresindeki alanlarda yapılan kazılar, bölgenin tarih öncesi dönemlerine ait yeni bulguları ortaya çıkardı.
Yeni Tapınak ve Açık Hava Kaya Kült Alanı
Kazı Başkanı Doç. Dr. Faris Demir, son gelişmeleri değerlendirdiğinde, 2024 yılına ait kazı çalışmalarının Arkaik Dönem’e, milattan önce 540 civarına tarihlenen bir tapınağın kalıntıları üzerinde yoğunlaştığını belirtti. Tapınağın hemen yanında, daha eski dönemlere ait Açık Hava Kaya Kült Alanı’nın da bulunduğu ifade edildi. Bu alanda yapılan kazılarda, bir kült heykelinin yerleştirileceği kaide ve iki yuvarlak planlı sarnıç bulundu. Bu bulgular, alanın dini törenler ve ritüeller için kullanıldığını ortaya koyuyor.
Ayrıca, tapınağın çevresinde, zamanla dini alan olarak kullanılmış ve daha sonra taş kesim alanı olarak dönüşmüş kayalık alanlar keşfedildi. Bu kayalık alanlardan çıkarılan taşların, Arkaik Dönem tapınağının inşasında kullanıldığı düşünülüyor. Bu önemli keşifler, Kastabala'nın hem dini hem de kültürel anlamda ne denli merkezi bir yer olduğunu bir kez daha kanıtlıyor.
Kastabala: Kutsal Kent ve Hieropolis
Osmaniye İl Kültür ve Turizm Müdürü Burhan Torun, Kastabala'nın "kutsal kent" anlamına geldiğini ve aynı zamanda Hieropolis Antik Kenti olarak da bilindiğini belirtti. Bu kutsal alanda, tapınak kalıntılarının yanı sıra, dini ritüellerin yapıldığına dair birçok verinin ortaya çıktığına dikkat çekti. Kubaba dönemi ile ilişkilendirilen tapınak kalıntıları ve etrafındaki sarnıçlar, bölgenin tarihsel ve dini yapısının daha iyi anlaşılmasını sağlıyor. Torun, Kastabala'daki kazıların, antik dünyanın dini törenlerine ışık tutacak önemli bulgular sunduğunu ifade etti.
Kastabala Antik Kenti'ndeki kazıların yalnızca bölgeye değil, aynı zamanda dünya arkeolojisine de büyük katkı sağladığı vurgulandı. Tapınakların, sarnıçların ve kaya kült alanlarının ortaya çıkması, Kastabala'nın tarihsel ve kültürel zenginliğini gözler önüne seriyor. Kazıların devam etmesiyle, bölgenin daha fazla sırrı gün yüzüne çıkacak ve antik dünyanın dini ve kültürel yapısına dair daha derinlemesine bilgi edinilecektir.
