Toplantıya, Türkiye'nin yeşil büyüme vizyonu çerçevesinde yeşil dönüşümü hızlandıracak olan Türkiye Yeşil Taksonomisi'nin kurulması da dahil olmak üzere pek çok önemli başlık tartışıldı.
Komisyon, AK Parti Diyarbakır Milletvekili Galip Ensarioğlu başkanlığında toplandı. Ensarioğlu, toplantının açılışında yaptığı konuşmada, Türkiye'nin iklim değişikliğinden en çok etkilenecek ülkeler arasında yer aldığını belirterek, bu durumu önlemek için gerekli tedbirlerin alınması gerektiğine vurgu yaptı. Ensarioğlu, Akdeniz havzasındaki coğrafi konumları ve gelişmekte olan ülke olmaları nedeniyle iklim değişikliğiyle mücadelenin daha etkin bir şekilde yapılması gerektiğini ifade etti. Ayrıca, Türkiye'nin 2004 yılında Birleşmiş Milletler (BM) İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi'ne, 2021'de ise Paris Anlaşması'na taraf olduğunu hatırlatarak, 2053 yılına kadar net sıfır emisyon hedefinin ülkenin küresel iklim değişikliği ve ozon tabakasının korunmasıyla ilgili alacağı önlemlerin bir parçası olduğunun altını çizdi. Ensarioğlu, bu kanunun bir an önce hayata geçmesi gerektiğini ve toplumda iklim değişikliği ile mücadele anlayışının benimsenmesinin kritik önem taşıdığını belirtti.
İklim Kanunu Teklifi, Hem Ekonomik Hem Çevresel Alanda Büyük Değişim Yaratacak
Toplantının devamında, İklim Kanunu Teklifi’nin ilk imza sahibi olan AK Parti İstanbul Milletvekili Mustafa Demir, komisyon üyelerine teklifin detayları hakkında bilgilendirmede bulundu. Demir, bu teklifin kamuoyunda büyük bir tartışma yarattığını ve özellikle ihracat yapan ülkelere yönelik uygulanacak sınırda karbon düzenlemeleri nedeniyle büyük önem taşıdığını vurguladı. Demir, Türkiye'nin ihracatının yüzde 70’inin Avrupa ve batıya yönelik olduğunu hatırlatarak, 2026 yılından itibaren ürünlerin karbon emisyonlarının hesaplanacağına dikkat çekti. Bu nedenle, Türkiye’nin küresel ticaretle entegrasyonunu sürdürebilmesi için İklim Kanunu'nun hızla çıkarılması gerektiğini belirtti. Demir, "Yoksa, Avrupa ve Batı ile olan ticari ilişkilerde büyük sıkıntılar yaşayabiliriz" şeklinde konuştu.
Ticaret Emisyon Sistemi ve Yeşil Dönüşüm İçin Yeni Düzenlemeler
Mustafa Demir, kanun teklifi ile Türkiye'nin 2053 net sıfır emisyon hedefi doğrultusunda sera gazı emisyonlarını azaltmayı ve iklim değişikliğiyle mücadeleye yönelik sistematik bir yaklaşım benimsemeyi hedeflediğini belirtti. Kanun teklifi, sera gazı emisyonlarının azaltılması, iklim değişikliğiyle uyum faaliyetlerinin kapsamı, bu süreçte kullanılacak planlar ve uygulama araçları hakkında önemli düzenlemeler içeriyor. Ayrıca, kanun kapsamında sera gazı emisyonlarının azaltılması için bir ticaret emisyon sisteminin kurulacağı, bu sistemin etkin bir şekilde denetleneceği ve uygulamalarının takip edileceği ifade edildi.
Türkiye Yeşil Taksonomisi ve Çevreci Yatırımlar
Demir, kanun teklifinde özellikle çevreci yatırımların teşvik edilmesi amacıyla Türkiye Yeşil Taksonomisi'nin kurulacağının altını çizdi. Bu sistem, çevreye duyarlı ve iklim değişikliği ile mücadeleye katkı sağlayan yatırımları belirleyecek ve uluslararası finansman akışını hızlandıracak bir araç olarak öne çıkacak. Ayrıca, yenilenebilir enerji kullanımı, organik tarım, su kaynaklarının verimli kullanımı gibi sürdürülebilir kalkınma hedefleri doğrultusunda düzenlemeler yapılacak. Yerel düzeyde ise her il için iklim değişikliği eylem planları oluşturulacak ve bu planlar, yerel yönetimlerin iş birliğiyle hayata geçirilecek.
Yeni Yükümlülükler ve Denetimler
Kanun teklifi, çevreye zarar veren faaliyetlerde bulunanlara yönelik yeni yaptırımlar ve denetim mekanizmaları da içeriyor. Bu kapsamda, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) ve Elektrik Piyasası Kanunu'na emisyon ticaret sistemiyle ilgili denetim düzenlemeleri eklenecek. Ayrıca, piyasa bozucu davranışların engellenmesi için EPİAŞ’a yaptırım uygulama yetkisi verilecek. Kanunda yer alan idari para cezaları ve sera gazı emisyon izinlerinin iptal edilmesi gibi yaptırımlar, çevre dostu uygulamaların teşvik edilmesine yönelik olacak.
Uluslararası İş Birliği ve Küresel Hedeflere Katkı
Demir, ayrıca İklim Kanunu Teklifi ile birlikte Türkiye’nin iklim değişikliğiyle mücadele konusunda küresel iş birliğine katkı sağlamak, bilinçlendirme çalışmaları yapmak ve uluslararası yükümlülüklerini yerine getirmek için hukuki altyapısını güçlendirmeyi hedeflediğini vurguladı. Sera gazı emisyonlarının azaltılması ve iklim değişikliği ile uyum faaliyetlerinin etkin bir şekilde uygulanabilmesi için kapsamlı bir planlama, kurumsal çerçeve ve yasal dayanak oluşturulmasının önemi vurgulandı.
Sonuç Olarak: Sürdürülebilir Bir Gelecek İçin Atılacak Kritik Adımlar
TBMM Çevre Komisyonu’ndaki bu toplantı, Türkiye’nin sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşabilmesi için atacağı önemli adımları ortaya koymuş oldu. İklim Kanunu Teklifi, hem çevreye duyarlı yatırımların desteklenmesini hem de Türkiye'nin uluslararası arenada sorumlu bir aktör olarak iklim değişikliğiyle mücadele etmesini sağlamak adına büyük bir adım olarak görülüyor.
