Tokat, Türkiye'nin önemli fasulye üretim merkezlerinden biri. Bölgede yapılan üretim, ülke genelinde önemli bir paya sahip. Ancak fasulye yetiştiriciliğinde bazı teknik konularda üreticilerin bilgi ve uygulama eksiklikleri bulunuyor. Bu durum, verim ve kalitenin istenilen düzeye ulaşmasını engelliyor. Uzmanlar, Tokat'taki fasulye yetiştiricilerinin dikkat etmesi gereken 10 önemli tarımsal teknik konuyu sıraladı.
1. Uygun Ekim Zamanı Seçimi
Fasulye ekimi için en uygun dönem Mayıs ayının ikinci yarısı. Erken veya geç yapılan ekimler verim kaybına neden olabiliyor. Bölgenin iklim şartlarına göre ekim zamanının doğru ayarlanması, çok önemli.
2. Doğru Sıra Aralığı Kullanımı
Fasulye yetiştiriciliğinde en uygun sıra aralığı 40-60 cm arasında. Bu aralık, bitkilerin verimli gelişimi ve bakım işlemlerinin kolaylığı açısından önemli. Sıra aralarının dar olması, makineli tarıma engel teşkil ederken, geniş olması da verimi düşürebiliyor.
3. Dengeli Gübreleme
Fasulyelerde dekara 5-10 kg azot, 10-15 kg fosfor ve 5-10 kg potasyum gübresi kullanılması öneriliyor. Gereğinden fazla fosfor uygulaması ise verim kaybına yol açabiliyor. Toprak analizi yapılarak ihtiyaca göre gübre uygulanması gerekiyor.
4. Etkili Yabancı Ot Kontrolü
Fasulye bitkisi yabancı otlara karşı oldukça hassas. Ekimden önce ve sonra yapılacak ilaçlama ve çapalama işlemleri verimi artırıyor. Yabancı otlar ile mücadele edilmezse, önemli ürün kayıpları yaşanabiliyor.
5. Hastalık ve Zararlılarla Mücadele
Fasulye bitkisinde görülen yaprak lekesi, antraknoz, pas gibi hastalıklar ile yaprak bitleri, kırmızı örümcek gibi zararlılarla zamanında mücadele edilmesi gerekiyor. Kimyasal ilaçlama yanında, biyolojik ve kültürel önlemlerin de alınması önem taşıyor.
6. Zamanında ve Yeterli Sulama
Fasulye yetiştiriciliğinde özellikle çiçeklenme ve bakla dolum dönemlerinde düzenli sulama yapılması verimi artırıyor. Su ihtiyacı karşılanmayan bitkilerde verim kaybı yaşanabiliyor. Damla sulama sistemleri, su tasarrufu sağlıyor.
7. Erkenci ve Yüksek Verimli Çeşit Seçimi
Bölgeye uygun, erkenci ve yüksek verimli fasulye çeşitlerinin tercih edilmesi, üretim miktarını artırıyor. Çeşit seçimi, hem verim hem de kalitenin yükselmesine katkı sağlıyor.
8. Ekim Nöbeti Uygulaması
Fasulye bitkisinin aynı tarlada art arda ekilmesi yerine, ekim nöbetine alınması toprak verimliliğinin korunmasına yardımcı oluyor. Tek tip ürün yetiştirmek, hastalık ve zararlı riskini de artırıyor.
9. Uygun Hasat ve Depolama
Fasulye, tam olum döneminde hasat edilmeli ve uygun koşullarda depolanmalı. Aksi takdirde ürün kaybı yaşanabiliyor. Hasat zamanının ve depolama şartlarının doğru belirlenmesi, ürün kalitesini artırıyor.
10. Mekanizasyon Kullanımı
Ekimden hasada kadar tüm tarımsal işlemlerde uygun tarım makinelerinin kullanılması, zaman ve iş gücü tasarrufu sağlıyor. Özellikle ekim, çapa ve hasat işlemlerinde mekanizasyon kullanımı şart.
