Sahte lisans diploması için 25 bin lira ücret talep edilirken, dolandırıcılar diplomanın e-Devlet sistemine de işlendiğini öne sürüyor. Gerçeğinden ayırt edilemeyecek kadar orijinal görünümdeki diplomaların görselleri de sosyal medya sayfalarında paylaşılarak alıcı bulmaya çalışılıyor. Avukat Deniz Özdal, "Sahte diplomanın edinilmesi, resmi belgede sahtecilik suçunu oluşturuyor. Resmi belgede sahtecilik suçunun basit haliyle 2 yılla 5 yıl arasında bir hapis cezası öngörülüyor. Fakat burada aslında mağdur olduğunu iddia edenler ne kadar mağdur? Bunlar da bir suç işleme kastıyla yola çıkıyor" dedi. E-Devlet gibi sistemlerde manipülasyonun kolay bir yol olmadığını ve dolandırıcıların güvenilirlik sağlamak adına vatandaşları yanılttığını belirten siber güvenlik uzmanı Osman Demircan ise, "Hiçbir şekilde de e-Devlet ya da benzeri bir sisteme kaydı yapılamıyor. Vatandaşlar da bu şekilde dolandırıldıktan sonra maalesef kolluk kuvvetlerine başvurmayı tercih etmiyorlar. Çünkü zaten kendileri de illegal bir iş yapıyorlar. Böylelikle dolandırıcıların yaptığı bu işler yanlarına maalesef kar kalıyor" dedi. Sosyal medyada oluşturulan birçok farklı hesapta sahte diploma satışı yapıldığı görüldü. Farklı üniversite ve bölümlere dair diploma satışının yapıldığı sayfalarda ayrıca yüksek lisans, lise ve önlisans diplomalarının da satışı yapılıyor. Dolandırıcılık yöntemi olduğu düşünülen sayfalarda, sahte diplomalara dair özelliklere de yer veriliyor. Satışı yapılan belgelere dair; E-Devlet'e işleneceği, orijinalinden ayırt edilemeyeceği, üniversitelerin gerçek mezunları ile aynı şartlara sahip olunacağı ve hukuki anlamda sorun yaşanmayacağına dair teminatlar sunulurken, kişilere; doktorluk, mühendislik, öğretmenlik, veterinerlik gibi çeşitli meslekleri seçme şansı da tanınıyor.
FİYAT LİSTESİ YAYINLAMIŞLAR
Öte yandan, benzer bir sayfanın kuruluşunu 2009 yılına kadar dayandırdığı, sahte diploma basımı işinde eski olduğunu belirterek fiyat listesi dahi yayınladığı görüldü. En son 2023 yılına dair yayınlanan fiyat listesinde, lisans diplomasının 10 bin lira, yüksek lisans diplomasının 12 bin lira, lise diplomasının 6 bin lira, ön lisans diplomasının 8 bin lira ve ilköğretim diplomasının 4 bin lira olarak yer aldığı görüldü.
1 YILDA YÜZDE 150 ZAM
Müşteri şeklinde konuşularak ulaşılan sayfa ise lisans diplomasının yeni ücretinin yüzde 150 zamlı olarak 25 bin lira olduğunu aktardı. Bazı sayfalarda hukuk ve tıp gibi fakülteleri için diğer fakültelere göre daha yüksek ücretler belirlenmesi de dikkat çekti.
KİŞİSEL BİLGİLER İSTENİYOR
Satıcıların kendilerine müracaat ederek sahte diploma almak isteyen kişilerden öncelikle isim, soyisim, adres ve TC kimlik numarası gibi kişisel bilgileri de talep ettikleri öğrenildi. Satıcılar, sahte diplomalar ile KPSS ve benzeri resmi sınavlara girilebildiğini ve resmi kurumlara başvuru yapılabildiğini de belirtti.
"YANLARINA KAR KALIYOR"
Bu kişilerin dolandırıcı olduğunu belirten Siber Güvenlik Uzmanı Osman Demircan, "Sahte diploma verilip de bunun gerekli kurumlara eklenebileceğinin söyleniyor olması neredeyse imkansıza yakın bir durum. Burada size sahte diploma vereceğini söyleyen kurumlar aslında arka tarafta daha farklı bir dolandırıcılık yapıyorlar. Bir hikaye dolandırıcılığı yapıyorlar. Bunun için referansları ve tanıtım videolarını izleyebileceklerini söylüyorlar. Vatandaşa aslında tamamen illegal olan bu durum için bu bu tarz yasa dışı kurumlarla iletişime geçtiğinde 25-30 bin lira gibi bir rakama diploma verebileceklerini ve her türlü sisteme kayıt yapılabileceklerini söylüyorlar. Burada kişi o diplomayı almak için parayı ödediğinde bütün iletişim kesiliyor ve artık bu kişilerle iletişim kurulamıyor. Hiçbir şekilde de e-Devlet ya da benzeri bir sisteme kaydı yapılamıyor. Vatandaşlar da bu şekilde dolandırıldıktan sonra maalesef kolluk kuvvetlerine başvurmayı tercih etmiyorlar. Çünkü zaten kendileri de illegal bir iş yapıyorlar. Böylelikle dolandırıcıların yaptığı bu işler yanlarına maalesef kar kalıyor" dedi.
"DOLANDIRICILIĞIN ELİNE DÜŞENLER DE SUÇ İŞLEMİŞ OLUYOR"
Avukat Deniz Özdal "Sahte diploma edinmeye çalışan ve bu yolla aslında bu suçu işleyen dolandırıcılığın eline düşenler de ne yazık ki bir suç işlemiş oluyor. Zira sahte diplomanın edinilmesi, resmi belgede sahtecilik suçunu oluşturuyor. Yani burada sadece bu belgeyi vereceğini iddia ederek, vadederek dolandıran değil aynı zamanda bu belgeyi almak isteyen kişi de suça karışmış oluyor. Bu suç kimi zaman dolandırıldığı için kişiler tamamlanmıyor ve teşebbüs aşamasında kalıyor. Gün sonunda kimi zaman bu resmi belgeler yani sahte diplomalar ve kategori olmak üzere ilkokul, lise, üniversite, kimi zaman yüksek lisans bunlar gerçekten temin ediliyor. Bunlar muhakkak ki gün yüzüne çıkıyor. Gün yüzüne çıktıktan sonra doğrudan bu şahıslarda sorumlu oluyor. Burada 'bilmiyordum ya da ben bu belgenin gerçek olduğunu kabul ediyordum' gibi bir iddia da tabi ki kabul edilmiyor" ifadelerini kullandı.
"2-5 YIL ARASI HAPİS CEZASI ÖNGÖRÜLÜYOR"
Özdal, "Resmi belgede sahtecilik suçunun basit haliyle 2 yılla 5 yıl arasında bir hapis cezası öngörülüyor. Fakat burada aslında mağdur olduğunu iddia edenler ne kadar mağdur? Bunlar da bir suç işleme kastıyla yola çıkıyor. Fakat dolandırıldıkları için bu suç tamamlanmıyor. Ne yazık ki bize de bu konuyla ilgili başvuran bir sürü kişi oluyor. Kimi zaman da gerçekten bu şekilde bir belgeyi edinmiş oluyorlar ve sosyal hayatın belli aşamalarına, bu belgeyle katılmış, devam ettirmiş oluyorlar ve bu belgenin sahte olduğu ortaya çıkmış oluyor. Yine burada bir mağduriyet ortaya çıkıyor. Kimi zaman yüksek lisans eğitimine dahi devam eden oluyor bu belgelerle. Başvurmak doğru değil" diye konuştu.
