Antalya Demre`de Aziz Nikolaos Kilisesi'nde yürütülen kazı çalışmalarında, kilisenin güneyinde yer alan iki katlı yapının alt katında bir lahit ortaya çıkarıldı. Henüz kapağı açığa çıkan bu lahit, Aziz Nikolaos’a ait olabileceği düşünülerek büyük bir heyecan yarattı. Kazı ekibinin başında bulunan Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ebru Fatma Fındık, bu bulgunun çok önemli olduğunu belirterek, "Aziz Nikolaos’un mezarının Myra’nın kutsal alanına yakın bir yerde bulunduğunu doğrulayan önemli bir veriye sahibiz" dedi.
Kazı Çalışmalarında Tarihi Bir Keşif
Aziz Nikolaos'un doğduğu yer olan Antalya Patara ve ölümünün gerçekleştiği Myra (bugünkü Demre) arasındaki bağ, bu yeni keşifle bir kez daha gündeme geldi. Kilisenin güneyinden sınırlandıran iki katlı yapının alt katındaki sondaj çalışmalarında ortaya çıkan lahit, Orta Çağ dönemi sonrası yaşanan büyük bir deprem ve tsunami sonrasında alüvyonlarla kapanmış eski dönem kilisesinin alt katmanlarından çıkarıldı. Kazı ekibi, lahidin kapağını açarken, etrafında pişmiş toprak kandil parçaları ve hayvan kemikleri gibi ilginç buluntulara rastladı. Bu keşif, Aziz Nikolaos’un mezarının gerçekten bu kilisede olabileceği ihtimalini güçlendirdi.
Lahidin Yapısı ve Özellikleri
Doç. Dr. Fındık, lahidin yerel taşlardan yapıldığını ve bezemesiz, sade bir tasarıma sahip olduğunu söyledi. Lahit, yaklaşık 2 metre uzunluğunda ve kapağında beşik çatısı olan bir yapıya sahip. Kapağın dar yüzeyinde yarı dairesel bir çıkıntı bulunuyor ve tutamağı da dikkat çekiyor. Lahidin gövdesinin büyük kısmı hala toprak altında, ancak ilk tahminlere göre yaklaşık 1,5-2 metre daha aşağıda yer alıyor. Kazılar devam ettikçe, bu lahidin yer aldığı katmanlar ve çevresindeki buluntuların değerlendirilmesiyle, daha fazla bilgiye ulaşılacağı belirtiliyor.
Tarihi ve Coğrafi Bağlantılar
Bu bulgu, Aziz Nikolaos’un mezarının bulunduğu yerin, Myra’daki kutsal temenos alanına çok yakın olduğuna dair kaynaklarla örtüşüyor. 5. yüzyıl yazılı belgelerine göre, Aziz Nikolaos’un mezarının, Myra'nın mezarlık alanına ya da kutsal alanına yakın bir yere gömüldüğü biliniyor. Doç. Dr. Fındık, "Bu keşif, Aziz Nikolaos’un gerçekten Myra’daki kutsal temenos alanına gömüldüğünü doğrulayan önemli bir arkeolojik bulgu sunuyor" dedi.
Bölgesel ve Kültürel Bağlam
Aziz Nikolaos’un mezarının yer aldığı bu kilise, 6. yüzyılda inşa edilmiştir ve Aziz’in ölümünden sonra burada bir türbe olarak kullanılan yapının temelleri 1989’da kazılarla ortaya çıkmaya başlamıştır. Ayrıca, 6. yüzyılda inşa edilen bazilikanın, 529 yılındaki büyük deprem sonrasında tekrar inşa edilip 8. ya da 10. yüzyılda son halini aldığı düşünülmektedir. Aziz Nikolaos, Hristiyan dünyasında 'Noel Baba' olarak tanınmakta olup, özellikle Ortodokslar için büyük bir öneme sahiptir. Her yıl 6 Aralık'ta ölüm yıl dönümünde kilisede düzenlenen ayinlere yüzbinlerce ziyaretçi katılmaktadır.
Yeni Keşif ve Gelecek Çalışmalar
Lahidin altında bir kitabe olma olasılığı da gündeme gelmişken, kazı ekibi bu kısmı daha ayrıntılı incelemeyi planlıyor. Kitabenin, lahidin kimliğini ve tarihini daha net bir şekilde aydınlatabileceği düşünülüyor. Bu kazılar, bölgenin tarihini ve Aziz Nikolaos’un yaşamına dair daha fazla bilgi edinmeyi mümkün kılacak.
Aziz Nikolaos ve Turizm
Aziz Nikolaos'un hayatı, özellikle iyilikseverliği ve çocukları kurtarma hikayeleriyle tanınmaktadır. Bugün, Demre’deki Aziz Nikolaos Kilisesi, dünya çapında bir hac ve turizm noktası haline gelmiştir. Her yıl yüzbinlerce turist, Aziz Nikolaos’un mezarının bulunduğuna inanılan kiliseye gelerek dua eder ve dileklerde bulunur. Bu kazıların tamamlanmasıyla, bölgenin tarihi ve dini önemi daha da artacak ve Türkiye’nin turizmine önemli katkılarda bulunacaktır.
