Yaman, bu minyatür icatları, sadece bilim tarihine olan ilgiyi artırmakla kalmayıp, aynı zamanda öğrencilere de tarihsel bilimsel başarıları tanıtma amacı güderek okulda sergiliyor. "İslami bilim adamlarının yaptığı icatlar, dünyada benzeri olmayan boyutları ve işlevleriyle tarihe damgasını vurmuş önemli eserlerdir," diyen Burhan Yaman, bu projeyle hem geçmişe ışık tutmayı hem de öğrencilere bilimsel mirası tanıtmayı hedefliyor.
1300 Yıllık İcatların Minyatürleri Okulda Sergileniyor
Tekkeköy Ali Emine Kahvecioğlu Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’nde öğretmenlik yapan Yaman, okulun ahşap atölyesinde 1300 yıl önce yapılmış önemli icatların minyatürlerini üretiyor. Bu icatların çalışır minyatür halleri, ilk kez bu okulda sergileniyor. Yaman, projeye dair şunları söyledi: "Okulumuzda şu anda sergilenen eserler, dünyada benzeri bulunmayan bir örnektir. Amacımız, öğrencilerimize ve ilgililere, İslami bilim insanlarının yaptıkları icatları tanıtmak ve bu eserlerin tarihsel önemini vurgulamaktır."
Burhan Yaman, projede en çok üzerinde durdukları ismin, Orta Çağ İslam dünyasının büyük bilim insanlarından olan Cezeri olduğunu belirtti. Cezeri'nin yaptığı icatlar arasında özellikle krank sistemi ve su kaldırma düzeneği dikkat çekiyor. "Cezeri'nin 1300 yıl önce yaptığı krank sistemi, günümüzde kullandığımız birçok mekanizmada yer alıyor. Ayrıca tek kepçeli su kaldırma sistemi, Cezeri'ye ait olup, yük hayvanlarıyla 4-5 metre derinlikteki suları kaldırarak bahçelerin sulanmasını sağlamıştır. Bu tür icatlar, bilim tarihinin temel taşlarını oluşturuyor," diye ekledi Yaman.
İbn Firnas ve İbnü'l Heysem'in İcatları da Sergileniyor
Yaman, projede İbn Firnas’ın da önemli bir yeri olduğunu vurguladı. Tarihte uçan ilk insan olarak bilinen İbn Firnas, yaptığı ilk uçuş denemesiyle bilim dünyasına ilham vermiştir. Yaman, "İbn Firnas, 2 saat boyunca havada kalmayı başarmış ancak kuyruk kısmındaki eksiklik nedeniyle yere çakılmıştır. Bu denemesi, uçuş teknolojisinin temellerini atmıştır," dedi. Ayrıca, İbnü'l Heysem'in karanlık oda çalışmaları ve fotoğrafçılığın ilk adımlarını attığı icatları da sergileniyor. Yaman, "İbnü'l Heysem'in yaptığı ilk fotoğrafçılık temeli, bilimin ışığa dair anlayışını değiştirmiştir," diyerek, bu icatların da büyük bir öneme sahip olduğunu ifade etti.
Diğer Önemli İcatlar
Projede, Cezeri’nin dört kepçeli su pompası ve içten yanmalı motor prototipine benzer icatlar da yer alıyor. Yaman, "Cezeri'nin dört kepçeyle suyu yükseltme düzenekleri, senkronize bir şekilde çalışarak zaman kaybını önlüyor. Aynı zamanda bu mekanizma, içten yanmalı motorların ilk prototipi olarak kabul edilebilir," şeklinde açıklamalarda bulundu.
Bunun dışında, yıldızlararası mesafeyi ölçme icadı ve ilk GPS örneği olarak kabul edilen bir düzenek de sergileniyor. Burhan Yaman, "Bu icat, hem konum belirleme hem de aralarındaki mesafeyi ölçme konusunda tarihteki ilk örneklerden biridir," dedi.
Bilimsel Mirasın Öğrencilere Tanıtılması
Burhan Yaman, projede yer alan her bir minyatürün, öğrencilere tarihi bir yolculuk yapma fırsatı sunduğunu belirtti. "Öğrenciler, İslam dünyasının bilimsel başarılarını ve bu icatların günlük yaşamda nasıl kullanıldığını öğrenerek, tarihi bir bilinç kazanıyorlar. Aynı zamanda, bu projeyle öğrencilerin bilimsel düşünme becerilerini de geliştiriyoruz," dedi.
Yaman, aynı zamanda bu icatların, sadece bilimsel merak uyandırmakla kalmayıp, toplumda bilimsel mirasa olan saygıyı da artırmayı amaçladığını söyledi. Bu minyatürler, okulun ahşap atölyesinde, yerli ve yabancı öğrenciler tarafından büyük ilgiyle ziyaret ediliyor.
