Erbaa İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğünden kahverengi kokarca böceğiyle ilgili sosyal medya üzerinden yapılan paylaşımda, “Kahverengi kokarca (Halyomorpha halys),
tarımsal üretimde önemli ölçüde kayıplara neden olan tahripkâr, istilacı ve polifag bir zararlıdır. Ülkemizde varlığı ilk defa 2017 yılında tespit edilmiştir. Kahverengi kokarcanın yayılışı bitkisel materyallerle, ulaşım araçlarıyla, erginlerin uçuşuyla gerçekleşir. Kahverengi kokarca, insan sağlığı açısından bir tehlike oluşturmamakla beraber yaz mevsimi sonunda kışlamak için özellikle ev, depo gibi korunaklı alanları tercih ettiği için fiziki rahatsızlık oluşturmaktadır.
Birçok meyve ve sebze türüne zararlıdır. Başta fındık olmak üzere elma, armut, turunçgiller, şeftali, ceviz, trabzon hurması, mısır, fasulye, domates, biber, patlıcan en önemli konukçuları arasındadır. Bu ürünler ülke ekonomisi için stratejik öneme sahip bitkiler arasında yer almaktadır. Meyve ve sebzelerde emgi yaparak birçok ürün için verim ve kalite kaybı riski oluşturmaktadır. Kimyasal (ilaçlı) mücadelesi; ruhsatlı bitki koruma ürünleri ile yapılmaktadır
Kahverengi kokarca erginleri 12- 17 mm boyutlarında olup rengi kahverengimsi-gri tonlarda benekli ve alacalıdır. Yumurtaları soluk beyaz renkli, yaklaşık 1-3 mm çapında ve 1,6 mm uzunluğundadır. Erginler yumurtalarını genellikle 14-28’li kümeler halinde yaprakların altına bırakır. Sokucu emici ağız yapısına sahip olup erginleri ve nimfleri birçok meyve ve sebzede emgi yaparak zarar verir. Beslendiği meyvelerde başlangıçta küçük nekrotik alanlar meydana gelir. Esas zararı meyvelerin olgunlaşması sırasında görülür. Özellikle elma, armut, şeftali ve nektarinde üretim dönemi boyunca yapmış olduğu zarar sonucu meyveler üzerinde derin nekrozlar, şekil bozuklukları, meyvenin içine doğru genişleyen zedelenme-çürük benzeri doku kayıpları oluşur.
Türkiye’de ilk kez 2017 yılında Batum’a sınır komşusu olan Artvin ili Kemalpaşa ve Hopa ilçelerinde görülmüş, 2018 yılından itibaren Doğu Karadeniz Bölgesinde tespit edilmeye başlanmıştır. Ülkemizde Doğu Karadeniz Bölgesinin dışında Batı Karadeniz ve Marmara Bölgelerinde de varlığı tespit edilmiştir.
Bakanlığımızca Kahverengi kokarca ile bulaşık olan alanların belirlenmesi amacıyla 2018 yılından itibaren İl Müdürlüklerimize feromon tuzak dağıtılarak sürvey çalışmaları yürütülmüştür. Sonbaharda kışlaklara çekilme safhasında ve ilkbaharda kışlaklardan çıkmadan önce yapılacak olan mekanik mücadeleye (kışlaklarda erginlerin toplanması ve imhası) katkı sağlamanız popülasyon artışını engelleyecektir. Zararlının kış dönemini nisan ayının sonuna kadar kışlaklarda geçirdiğinden, kışlamış erginlerin kışlaklardan dağılmadan kitle halinde imhası için mesken olan yerlerde halk sağlığı alanlarında kullanılan ilaçlar ile ilaçlama yapınız. Mayıs ayından sonra hareketli olduğu dönemlerde ise ruhsatlı bitki koruma ürünleri ile tarımsal alanlarda ilaçlı mücadele yapılmanız gerekmektedir” ifadeleri kullanıldı.
Murat Berber Kelkit Gazetesi (Özel)
