2022 yılında yoğun kar yağışının ardından, Erbaa’da çiçek seraları çiftçilerin 90 dönümde kurulu kesme çiçek serasında hasar oluştu.
TKDK'dan (Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme) yaklaşık 10 milyon hibe desteğiyle 90 dönüm alana çiçek serası kuruldu. 2022 yılında yoğun yağan kar yağışı sebebiyle seralar çöktü ve büyük hasar oluştu. Hasar sonrası çiçek üreticileri mağdur olduklarını dile getirdi .
Çiçek üreticisi İdris Çınar “ Burada 5 yıldır, Erbaa ekonomisine katkı sağlayabilmek için kesme çiçek üretiyorum biz “Kırsal Kalkınma İpard” programından sera yapmak için proje yaptırıp müracaat ettik. O zamanın Valisi Sayın Ozan Balcı beyefendi bize destek çıktı. Projemiz Ankara’da onay gördü ve yapıldı. Seralar 2021 Temmuz ayında bize teslim edildi. 2022 Ocak ayında doğal afet oldu. Kar yağışından dolayı seralarımız yıkıldı. Bize danışman tarafından yapılan poliçeler içi boş verildi. Biz başımıza bu işler gelene kadar seralarımızı sigortalı biliyor ve güveniyorduk. Nitekim sigorta poliçesi boş çıktığı zaman hiçbir kurumdan destek alamadık. Bize sigortalı sera dediler. Sigortayı mahkemeye verdik. Tabi sigortası olmayana para verilmez”
“DOKSAN DÖNÜM SERANIN TAMAMI ÇÖKTÜ”
Çınar “Biz kendi imkânlarımızla seraları evimizi, arsamızı bankaya ipotek vererek kaldırdık. Şimdi bize kurum diyor ki sizin süreniz bitti. Size vermiş olduğumuz %60 hibeyi bize geri verin diyorlar. Biz üretici olarak dişimizden, tırnağımızdan artırıp, çocuklarımızın nafakasını keserek, biz bu seraları ayağı kaldırdık. Bize deselerdi seralar yıkıldığında, paramızı geri istiyoruz. Bu seraların hiçbirini kaldırmazdık, hurdacı çağırır hepsini satardık. Ayrıca burada bulunan 90 dönüm sera bir anda yıkıldı. Bizim kendi imkânlarımızla yaptığımız seralardan yıkılan olmadı. O yağışta yeni yapılan 90 dönüm sera neredeyse tamamı yıkıldı. Kısacası biz mağduruz. Biz bu paraları ödeme şansımız maalesef yok üretimi bırakmak zorunda kaldık. Sevdiğimiz işi yapamıyoruz. Biz yetkililerden bu duruma bir el atmalarını, çözüm bulmalarını bekliyoruz. Ben bu serayı yıkık halde bırakmadım, ayağı kaldırdım, üstünü kapattım bunların hepsini borç para buldum ve yaptım, kurumu arıyoruz, bizi dinlemiyorlar dinleseler de kimse çözüm üretmiyor. Neredeyse başvurmadığımız yer kalmadı, bizleri dinlediler çözüm üretmek için çaba gösterdiler. Ama çözüm noktasına gelince kimse bize sizin işinizi çözdük demiyorlar. Bizlerinde bakmakla yükümlü olduğumuz ailemiz var şaşırdım kaldım ne yapacağımı bilmiyorum artık”
“CEBİMİZDEN HARCAYARAK SERALARI AYAĞI KALDIRDIK”
“Üretici mağduriyetimiz sayısal olarak çok kurum bizi proje bazında muhatap alıyor. Benim seranın projesi başka bir arkadaşın adına benim yüzümden arkadaşım mağdur oluyor. Buna benzer 10-15 arkadaşımız 2021 yılında kurulan doksan dönümü kullanan seraların tamamı çöktüğü için, Erbaa’da çiçek seracılarının tamamı mağdur çünkü hepsinin serası var. Sadece üç arkadaşımız mağduriyet yaşamadı onlarda o dönemde kredi kullandıkları için bankalar TARSİM’i zorunlu koştukları için onlar parasını aldılar. Ama yine sıkıntıdalar burada demirler yıkıldı. Bizim sıfır demir alacak gücümüz yok. Biz bunları onarımla kaldırdık, yani imkânlarımızı zorlayarak demir doğrultma makineleri getirdik. Cebimizden harcayarak biz seraları ayağı kaldırmaya çalıştık. Kimi arabasını sattı, kimi arsa yâda hayvanlarını sattı. İnşaatlarda çalıştım biriktirdim getirdim, borçla yaptım kısacası buradaki bütün üreticiler mağdur durumda, biz seraları yaptık ilk mahsulü ektik altı ay içinde, bir yılını doldurmadan seralar çöktü. İçindeki mahsulü alamadık ki kazanç elde edelim, tekrar harcamaya başladık. Şimdi gel görelim ki önümüze beton duvar geldi. Devlet hibesini bizden geri istiyor. Bizim bunu ödeme şansımız zaten yok, olsa hemen öderiz. Devlet her zaman yanımızda bunu biliyoruz ama burada bir kopukluk var kurumlar arasında, aslında bu seraların neden yıkıldığını araştırmak için bir komisyon oluşturulsaydı, bu seralar üretici yüzünden yıkıldıysa üretici çeksin cezasını, sorun üreticide değilse bizim sırtımıza bu yükü yüklüyorlar. Komisyon oluşturulması gerekiyordu çünkü A firmasının yaptığı sera ayakta B firmasının yaptığı sera yerle yeksan oldu. Sanayide demircinin su borusundan yaptığı sera ayakta biz 42-51 ve 62 galvaniz borulardan yaptığımız seralar maalesef hepsi çöktü. O dönem yıkılan seralar 90 dönüm hepsi yeni yapılan seralar 91 deseniz yok biz bu konuda mağduruz ve mağduriyetimizi gidermelerini istiyoruz” ifadeleri kullandı.