Medipol Mega Üniversite Hastanesi Çocuk Hematoloji ve Onkoloji Bölümü'nden Prof. Dr. Murat Elli, 1-7 Nisan Kanser Haftası kapsamında çocukluk çağı kanserleri hakkında önemli uyarılarda bulundu. Prof. Dr. Elli, çocukluk çağı kanserlerinin toplumda görülen kanserlerin yüzde 1 ila 2’sini kapladığına dikkati çekerek “Erişkinlerde kanser, çocuklara göre çok daha fazla görülüyor. Çünkü yaşam süresi uzadıkça kanser sıklığı artmaktadır. Kanserin altında çevresel ve doğumsal faktörler vardır. Günümüzde çocukluk çağı kanserlerinin görülmesinde belirgin bir artış saptanmamaktadır. Sadece tanısal tetkiklerin gelişmesiyle birlikte beyin tümörlerinin görülme sıklığında bir miktar artış bulunuyor. Bu izafi bir artış çünkü günümüzde tetkik yöntemleri çok gelişti” diye konuştu.
KANSER, ÇOCUKLARDA DOKULARDAN KAYNAKLANIR
Kanser söz konusu olduğunda çocuk hastaların yetişkin hastalardan daha uzun yaşadığına dikkat çeken Prof. Dr. Murat Elli, şunları söyledi:
“Erişkinlerde organ kanserleri olur. Erkeklerde prostat ve akciğer kanserleri, kadınlarda da uterus, meme ve akciğer kanserleri sıkça görülür. Çocuklarda ise kanser dokulardan kaynaklı oluşur. Lenfoid dokulardan kaynaklı lenfoma hastalığı gelişir. Kemik iliğinden, kan yapıcı hücrelerden kaynaklı lösemiler gerçekleşir. Sempatik sinir dokusundan nöroblastom gelişir. Kısacası kanser dokulardan gelişir ve çocukluk çağı kanserleri tedaviye çok daha iyi cevap verir. Bu yüzden çocukluğunda kanser geçirmiş olan hastalar artık toplumumuzda erişkin olarak bulunmaktadır. Çocukluk çağı kanserlerini saptamak zor değildir, en önemlisi dikkat etmektir. Özellikle de hekimlerin bu çocukta kanser olabilir, görülebilir demesi gerekmektedir. Bir diğer asıl mesele ise ailelerin şüphelendikleri zaman hekime erken başvurabilmeleridir.”
ÇOCUK HER ZAMANKİ YARAMAZLIKLARINI YAPMIYORSA DİKKAT
Prof. Dr. Murat Elli, çocukluk çağı kanserlerinin belirtilerine karşı aileleri şu şekilde uyardı:
“Çocuğun ateşi 2 haftadan uzun sürdüyse, çocukta lenf bezi büyümesi dediğimiz bezeler geliştiyse dikkatli olmakta fayda var. Her çocukta beze olması gerekiyor, bunlar vücudun savunma organlarıdır. Ama bezenin kısa çapı küçük fındıktan büyükse, antibiyotik tedavisi almasına ve 2 ila 3 hafta geçmesine rağmen normal boyutuna dönmediyse, vücutta beklenmeyen yerlerde çürükler oluşuyorsa dikkat edilmelidir. Bir yere çarpmayla oluşan morluklar normaldir ama dizden yukarısında morluklar oluşuyorsa bunlar bizi korkutur. En önemli belirtilerden biri de ağrılardır. Çocuklarda geçmeyen ağrılar bize mutlaka malignensi (kötü huylu tümör) düşündürmektedir. Özellikle 5 yaş ve ilk 3 yaş çocuklarda topallama, ayağının üzerine basamama ya da ebeveyni elini tuttuğunda hoşnutsuzluğunu ve ağrısını belirtiyorsa o zaman lösemi, nöroblastom aklımıza gelmektedir. Spora bağlı ağrılar geçer ama ekstremitelerde ve özellikle alt uzuvlarda şişlik, ağrı ve topallama bizim için çok önemlidir.”
ÇOCUKLUK ÇAĞI KANSERLERİN TEDAVİSİ ÇOK GELİŞTİ
Sık karşılaşılan yakınmalardan birisinin de baş ağrısı olduğunu söyleyen Prof. Dr. Elli, “Çocuklar bazen okula gitmemek için şirin numaralar yapabilir ama bunlara kusma da ekleniyorsa, halsizse, yürüyemiyorsa, eski yaptığı işleri yapamıyorsa yani yemeğini kendi yiyemiyor, yazı yazamıyorsa yetenek ve fonksiyonlarını kaybediyorsa o zaman korkmak gerekmektedir. Her zaman uyumayan ya da yaramazlık yapan çocuk artık bunları yapmıyorsa korkmak gerekiyor. Çocukluk çağı kanserlerinde erken tanı çok önemlidir. Doğru zamanda, doğru klinikte, doğru ekiple, doğru tanı, doğru tedaviyle başarı çok yüksektir. Çocukluk çağı kanserlerinin tedavisi artık çok gelişti. Moleküler hedef tedavi dediğimiz akıllı ilaçlarda kullanıma girdik. Erken tanı için en erken zamanda bir çocuk hekimine ulaşmak gerekiyor” diye konuştu.
